Hơn một nửa dân số Nga nuối tiếc Liên Xô
Theo một loạt các điều tra và thăm dò dư luận, hơn 50% dân số Nga nhớ nhung về kỷ nguyên Xô viết, kể cả những người chưa từng sống dưới thời đó. Các nhà xã hội học cho rằng thái độ đó phản ánh các khó khăn kinh tế của ngày hôm nay và việc thần thoại hóa Liên Xô trong văn hóa đại chúng Nga.
Khi các nước cộng hòa Xô viết là Nga, Ukraine và Belarus ký Thỏa thuận Belavezha vào ngày 8/12/1991 về việc
Ngày nay Marat đã 25 tuổi. Marat là bí danh, theo yêu cầu của anh này. Marat làm cho một trong các bộ của chính phủ Nga và hài lòng với mức lương và cuộc sống hiện tại. Mặc dù vậy, anh vẫn tin là dưới chế độ Xô viết, mọi thứ hẳn sẽ phải tốt hơn.
“Này nhé, giáo dục miễn phí, y tế miễn phí”, Marat nói khi liệt kê các mặt mạnh của nhà nước Xô viết. “Người dân sống cuộc sống thu nhập thấp hơn nhưng nhà nước chăm lo cho họ. Còn bây giờ tiền bạc kiểm soát mọi thứ, sự bất bình đẳng là vô cùng lớn. Chân lý thuộc về kẻ mạnh. Chẳng như dưới thời Liên Xô”.
Yêu quá khứ
Marat không lẻ loi trong nỗi hoài niệm của mình. Theo các điều tra xã hội học, trên 50% người Nga nuối tiếc sự sụp đổ của Liên Xô. Trong một cuộc thăm dò do Trung tâm Levada tổ chức vào tháng 4/2016, có tới 56% người được hỏi cho biết họ mong muốn Liên Xô vẫn tồn tại. Còn một cuộc điều tra gần đây của Trung tâm Công luận Toàn Nga (VTsIOM) cho thấy 64% người Nga sẽ bỏ phiếu cho việc
Nỗi hoài niệm Liên Xô là cao nhất giữa những người Nga trên 55 tuổi và những người sống ở vùng nông thôn, theo nhà xã hội Karina Pipiya của Trung tâm Levada.
Nhưng cũng có những người trẻ tuổi và thành công như Marat, hội nhập tốt vào xã hội hiện đại và chưa từng sống dưới thời Xô viết, vẫn ao ước về một chế độ như vậy. Mikhail Mamonov – Giám đốc các dự án nghiên cứu của VTsIOM cho biết, tròn 50% số thanh niên được hỏi trong điều tra của VTsIOM về chủ đề này cùng chung quan điểm với Marat.
Giám đốc Mamonov cho biết những ai có quan điểm tích cực về Liên Xô luôn cùng chỉ ra 3 điều: “Một mức lương nhỏ nhưng bảo đảm, nghề nghiệp ổn định, mọi thứ được bao cấp cho bạn”.
Mamonov lý giải: Trong kỷ nguyên cạnh tranh thị trường khốc liệt, người dân muốn quay trở về thời mà những thứ như thế này tồn tại.
Các cuộc điều tra của Trung tâm Levada cho thấy, nỗi hoài niệm về Liên Xô lên tới đỉnh điểm vào năm 2000, khi 75% dân số cho rằng họ nuối tiếc sự tan rã của Liên Xô. Trong thập niên đầu tiên của thế kỷ 21, mức độ hoài niệm giảm, xuống mức thấp nhất vào năm 2012, nhưng ngay cả khi đó, vẫn có tới 49% dân số bày tỏ tiếc nuối về sự sụp đổ của Liên Xô. Mức độ hoài niệm bắt đầu gia tăng trở lại từ năm 2014.
Mikhail Mamonov cho biết, có một điều rõ ràng là yếu tố kinh tế đứng đằng sau việc gia tăng nỗi nhớ về Liên Xô. Vào năm 2000, số người Nga sống ở ngưỡng nghèo hoặc dưới ngưỡng nghèo là cao nhất. Sau đó, thu nhập bắt đầu cải thiện, số người nhớ nhung quá khứ giảm đi chút. Khi kinh tế khủng hoảng, nỗi hoài niệm lại quay trở lại.
Quan điểm ngược số đông
Nina Mechtaeva, 65 tuổi, sống hầu hết cuộc đời mình dưới thời Liên Xô. Nhưng khác với đa phần những người cùng độ tuổi, bà không có khát khao quay về với thời trước.
“Chắc chắn là mọi thứ hiện nay không hoàn hảo”, bà nói. “Nhưng những ai cho rằng sống thời Liên Xô thật tuyệt vời thì họ đang quên về thực tế thời đó. Trong các cửa hàng và bệnh viện, người dân phải xếp hàng dài. Đất nước thì lại đóng cửa với thế giới”.
Theo quan điểm của Mechtaeva, nhiều người cùng tuổi với bà mà muốn quay trở về thời Liên Xô trên thực tế là do họ nuối tiếc thời tuổi trẻ mà thôi.
Mamonov cho rằng hiện nay người dân Nga đang lý tưởng hóa Liên Xô, chỉ chú ý đến mặt tích cực mà quên mất những khía cạnh yếu kém.
Mặc dù kỷ nguyên Xô viết rất được lòng dân Nga, các phong trào cánh tả Nga hiện đại không được thành công cho lắm.
Đảng Cộng sản Nga – lực lượng xác lập vị trí của mình như người kế thừa Đảng Cộng sản Liên Xô, chỉ nhận được 13% số phiếu trong cuộc bầu cử Duma Quốc gia vào ngày 18/9 – giảm 6% so với kỳ bầu cử Duma Quốc gia vào tháng 12/2011.
“Tình yêu Liên Xô không ảnh hưởng nhiều đến thành công của phái tả Nga hiện nay, cho dù đó là Đảng Cộng sản Nga hay các công đoàn”, Mamonov nhận xét. “Trong nhận thức của quần chúng, các tổ chức cánh tả hiện nay không gắn liền với Liên Xô. Đa số dân Nga cho rằng khó quay trở lại thời trước”.
Dấu ấn rõ nét của Liên Xô trong các thương hiệu Nga
Hồi tháng 7/2016, Dva mechya mở một cửa hàng trực tuyến để bán giày thể thao sneaker. Sản phẩm của công ty này được làm bằng công nghệ từ thập niên 1970, với kiểu dáng mang phong cách Liên Xô.
Một thông báo trên trang trực tuyến của hãng ghi rằng sản phẩm của họ vừa là sự tri ân di sản XHCN vừa là sự hoài niệm về chất lượng một thời.
Hồi tháng 2/2016, người ta công bố các kế hoạch làm hồi sinh thương hiệu Zenit – một loại máy ảnh phản xạ ống kính đơn. Công ty Rostekh có ý định xây dựng Zenit thành một dòng máy ảnh xa xỉ cao cấp, giống máy ảnh Leica của Đức.
Nhiều thương hiệu thời Xô viết khác vẫn tồn tại trong nước Nga hiện tại: rượu vodka Stolichnaya, rượu sâm panh Sovetskoye, pho mát Druzhba, sôcôla Alyonka đều xuất hiện trên các giá hàng.
Nhiều tiêu chuẩn thời Xô viết cũng đang được khôi phục trong nhiều mặt đời sống nước Nga ngày nay. Năm 2014, Tổng thống Vladimir Putin đã giới thiệu trở lại chương trình tập luyện thể thao GTO có từ thời Liên Xô. GTO là viết tắt của cụm từ “Sẵn sàng Lao động và Bảo vệ Tổ quốc”. Chương trình này có 11 nội dung tiêu chuẩn sức khỏe dành cho cả nam và nữ, từ học sinh cho tới người cao tuổi. Tổng thống Putin cho biết ông khôi phục lại chương trình này để phổ biến các môn thể thao và khuyến khích người dân sống khỏe hơn./.
Theo VOV.vn
TIN LIÊN QUAN
Theo Ngân hàng Trung ương Nga, vào ngày thứ 6 tuần trước nhu cầu về "tiền mặt" của dân Nga gần như tăng gấp đôi so với ngày hôm trước - lên đến 144,8 tỷ rúp từ 69 tỷ rúp.
03/10/2022
Các điểm trưng cầu nguyện vọng sáp nhập vào Nga bắt đầu mở cửa tại vùng Lugansk, Donetsk ở miền đông và Zaporizhzhia, Kherson tại miền nam Ukraine.
Hầu hết các chuyến bay rời Nga đã bán sạch vé chỉ vài giờ sau khi Tổng thống Putin phát lệnh động viên, triệu tập thêm 300.000 quân.
21/09/2022
Tài phiệt khai mỏ Alisher Usmanov đổ vỡ nhiều thương vụ vì lệnh trừng phạt, còn Roman Abramovich muốn đòi bồi thường hơn 1 triệu USD.
19/07/2022
Nhờ nguồn thu từ dầu khí lên cao, Moskva tăng hỗ trợ cho trẻ em, người về hưu và cấp tiền từ ngành hàng không đến bất động sản.
04/07/2022
Theo số liệu của Bộ Nội vụ Nga và Viện Chính sách kinh tế Gaidar, từ tháng 1 đến 5/2022, số người di cư lao động ở Nga tăng mạnh so cùng kỳ năm ngoái. Phần lớn những người đến Nga làm việc đều sẵn sàng sinh sống hợp pháp, nhờ chính sách “ân xá di cư” trong thời kỳ đại dịch.
03/07/2022
Nga ngày 1/7 thông báo chấm dứt toàn bộ các hạn chế được áp dụng để phòng dịch COVID-19, bao gồm quy định đeo khẩu trang, trong bối cảnh số ca tử vong do dịch bệnh này giảm đều.
Người đứng đầu cảnh sát giao thông Mikhail Chernikov cho biết tại Nga vào cuối năm nay, họ có kế hoạch đưa vào sử dụng bằng lái xe điện tử. Giấy chứng nhận đăng ký xe (CTCK) cũng sẽ được chuyển sang dạng điện tử.
Kết quả phân tích dữ liệu di cư hé lộ hơn 15.000 triệu phú dự kiến sẽ rời khỏi Nga trong năm nay. Điều này được tin một phần vì chiến dịch quân sự của Moscow tại Ukraine.
14/06/2022
Chuỗi cửa hàng đồ ăn nhanh thay thế thương hiệu McDonald's ở Nga bắt đầu hoạt động với tên gọi "Vkusno i tochka" (Ngon tuyệt, chấm hết!).
12/06/2022